De wekker gaat. Het is 03:00 uur ’s nachts. Vol verwachting spiek je door het gordijn naar buiten. Ja, het ijs ligt er nog steeds! Je appt je vrienden. De groepschat gaat los met spreuken als ‘It Sil Heve!’, en ‘It Giet Oan!’ Al je spullen liggen al klaar. Nog even wat ontbijt naar binnen werken en, daar gaan jullie dan. Je bindt de Noren aan je rugzak en checkt nog een keer of je écht alles hebt. Telefoon, ja. Eten voor onderweg. Ook. Blaarpleisters, in het voorvak. De sjaal gaat om, de muts op en de handschoenen aan. De laatste fashionable (not) outfitfoto’s verschijnen in de app. ‘Oant Gau!’ lees je. En dat is het, gauw. Nog even, en dan gaat het avontuur beginnen. De tocht ter tochten.
Op 21 februari 2024 komt het avontuur van de tocht dicht bij de werkelijkheid. Nog voor je kan dauwtrappen wordt een verhaal van 5 vrienden die deelnemen aan de Elfstedentocht verteld in het Friso theater in Leeuwarden. Speciaal om dezelfde tijd waarop de échte tocht ooit begon, openen de deuren om 05:00u in de ochtend. Het is vroeg, maar je moet er wat voor over hebben om het tochtgevoel te benaderen. Grootouders, ouders en kinderen. Van alle generaties zijn fans van de tocht én van de musical aanwezig om de spektakelmusical te ervaren. Om zo de magie van de tocht tot zich te nemen.
Om deze magie door te geven werd deze speciale ochtend georganiseerd. Een ochtend van samenkomen, saamhorigheid, samenzijn. Zoals de Slogan van de spektakelmusical zegt: ‘Samen maakt alles sterker’. Samen de eerste koffie drinken. Samen naar de zanger luisteren, die energieke muziek zingt om samen wakker te worden. Om daarna met zijn allen het prachtige theater in te gaan. Om het verhaal der verhalen, met de prachtige zang, met soms het mooie Frysk gemengd met Nederlands, nog eenmaal te aanschouwen.
En wát een spektakel is het. Een ding is zeker, als de koffie nog niet was ingeslagen, zorgde de musical zelf voor energie genoeg voor de hele zaal. Het saamhorigheidsgevoel wordt gelijk benadrukt, door eerst de herinnering van de 5 beste vrienden die de hoofdrollen bekleden, te laten zien. Nostalgisch filmpjes doen de zaal aan, waarin kinderen dromen over het meeschaatsen in de tocht. Het saamhorigheidsgevoel wordt versterkt door de avond voor de tocht het samenkomen in de lokale kroeg als startpunt te gebruiken. Ook de nieuwsberichten die over de hele wereld verspreid waren, zorgen voor een grootse verwachting van wat zou komen.
En dan gebeurt het. De eerste schaatsers komen op voor het startschot. Prachtig hoe het schaatsen daadwerkelijk is geïntegreerd in deze show. Terwijl je afwisselend kleine groepjes, soms eenzame schaatsers, maar ook hele pelotons voorbijziet schaatsen, wordt de indruk gewekt van de massa die er destijds tijdens de tocht was en die er mogelijk hedendaags zou zijn. Ondersteund met megagrote schermen die een verscheidenheid aan landschappen toont waar de schaatsers voorbijrazen, is het beeld compleet. De tocht is daar.
Het verhaal over de 5 vrienden is mooi opgezet. De vriendschappen waren met de jaren nogal verwaterd. Annet, een van de vrienden uit de groep (vandaag gespeeld door Emily White) is ongeneselijk ziek en wil de tocht mét zijn allen nog een keer meemaken. Ze trommelt iedereen op om deze kinderdroom van hen allen waar te maken. Onder de vrienden zijn de 2 broers Sjoerd, de man van Annet, én Pieter (Wolter Weulink en Theo Martijn Wever) die ooit met ruzie uit elkaar gingen en nu weer nader tot elkaar komen. Daarbij wordt het verhaal verteld van René (Tobias Oelderik) die door Corona zijn opgebouwde leven op Ibiza kwijt is geraakt, die een oude vlam weer tegenkomt. De oude vlam is documentairemaakster Kristien (Sandra Jonkman) die als laatste deel uitmaakt van deze avontuurlijke vrienden.
Buiten de vriendengroep volg je ook het verhaal van een ouder geworden Jelmer (Thijs Meester) die na het overlijden van zijn vrouw heeft beloofd de tocht, die zij ooit samen reden, nog één keer te rijden, om haar as op alle belangrijke plekken van de reis uit te strooien. Zijn vrouw Boukje (Maike Boerdam) komt hem tijdens zijn rit een aantal keren ondersteunen, als herinnering uit het verleden. Met haar aan zijn zij probeert hij zo goed en zo kwaad als het gaat met zijn ouder geworden lichaam, over de Bonkefeart weer terug, de finish in Leeuwarden te behalen.
Of de vrienden en Jelmer de eindstreep halen, kun je zien in deze spektakelmusical.
Dat het een spektakel is staat buiten kijf. De musical is een hele ervaring, waar geen detail achterblijft. De samenkomst van het schaatsen met de toneel-, zang-, en zelfs danscombinaties maken het een prachtig geheel. Al is de hele show soms nét iets te veel (kan ook komen door het vroege tijdstip) om te volgen, de magie is voelbaar. Zelfs als je zelf nog geen tocht hebt ervaren, word je meegenomen in hoe speciaal de Elfstedentocht altijd is geweest. De hoop op een beter klimaat en een nieuwe tocht wordt weer aangewakkerd. Sil it oait trochgean?
Na de show kreeg het publiek nog een heerlijk ontbijt geserveerd. Dit gebeurde in een gezellige foyer die geheel in Tocht-stijl was aangekleed, inclusief een koelcel-ervaring om de échte kou te beleven. Fijn om weer even wakker te worden. De cast en crew mengde zich in het feestgedruis en de saamhorigheid was compleet. Op naar de volgende Elfstedentocht, tot die tijd kunnen we gelukkig nog een keer naar het Friso Theater.
Kijk voor meer informatie op: https://spektakel.musicaldetocht.frl/spektakelmusical-de-tocht/
Verslag: Eline van den Vonder
Foto’s: Mariska Steenbergen
