Gisteravond was de Rotterdamse première van Les Misérables (Les Mis) van De Graaf en Cornelissen producties. Na 15 jaar keert deze bijzondere musical terug naar het nieuwe Luxor theater en dat is een feestelijke belevenis. Na een fotomoment en interviews met de cast is het tijd om 2023 even achter ons te laten en terug te reizen naar 1815, het jaar dat het verhaal van Les Mis begint.

Een belangrijke kracht van film is de realistische weergave van een andere wereld. Een kracht van theater is om de toeschouwer fysiek onderdeel te maken van een nieuwe wereld. Een wereld die enkel in dat moment bestaat. In tegenstelling tot de wereld in een film die vast staat in de tijd en waarvan iedere vertoning technisch gezien hetzelfde is. Deze productie van Les Misérables verbindt de krachten van beide media vormen. Met name in de tweede akte vallen film en theater elementen samen wat een zeer krachtige ervaring oplevert. Onder andere de reis door het riool wordt hierdoor verheven tot een scene die recht doet aan de belangrijke rol die deze momenten hebben in het verhaal.

De techniek en de decorstukken zijn indrukwekkend, zowel in schaal als de aandacht voor details in hun creatie. Maar de belangrijkste kracht van het decor is dat het niet overheerst. Het verhaal staat centraal en decor, orkest, acteurs, kostuums, iedereen staat in dienst van het verhaal. Het is die focus en samenwerking die dit tot een fantastische productie maakt.

 

Het verhaal, dat in essentie teruggebracht kan worden tot de reis van een man die de kansen die hem gegeven worden benut om anderen diezelfde kansen te geven. En in een harde wereld waarin weinig ruimte is voor zachtheid is dat een bijzondere levensvisie (in onze huidige wereld trouwens ook). Les Misérables is een klassieker die vanaf dag één mensen weet te raken en hoop geeft. Hoop op sociale hervormingen die een wereld brengen waarin het stelen van een brood niet meer nodig is én niet hoeft te leiden tot 19 jaar in gevangenschap. Hoop op het vertrouwen van andere mensen. Vertrouwen in de kracht van mensen om daadwerkelijk te veranderen, om toch moreel goede keuzes te gaan maken, ook als je dat in het verleden niet altijd gelukt is. Hoop op tweede kansen. Dit is ook vandaag de dag een belangrijke boodschap: geef mensen de kans te leren, zich te ontwikkelen. Dit is enkel mogelijk wanneer er ruimte is om fouten te maken en in gesprek te gaan, juist ook met mensen die anders denken dan jij zelf.

Een element dat zowel in film als theater essentieel is, is de muziek. Theater wint hier echter punten in de ervaring omdat er live gespeeld wordt (in deze productie). Onder leiding van Steven van Gool brengt het orkest het muzikale spektakel, dat Les Mis ook is, tot leven. Muziek is emotie, zeker een nummer als ‘Mijn droom’ (I dreamed a dream), waarvan regelmatig muzikale elementen terugkeren. De uitvoering van dit nummer door Channah Hewit is ook een droom in zichzelf. Aan emotie is hier absoluut geen gebrek. Les Mis is geen emotionele rollercoaster, maar een zeer steile klim die vervolgens steady verder opbouwt en door bouwt en door…. Tot je aan het einde van de voorstelling niet meer weet wat je mogelijk nog meer zou kunnen voelen en hoe je weer terug kan keren naar de dagelijkse realiteit.

De cast van de Rotterdamse première straalt en ze vertellen dit verhaal met enorm veel passie en energie, geen zwakke schakel te bekennen. Sem Gerritsma in de rol van Cosette is de vertolking van hoop in dit dramatische stuk. Met prachtige stem en krachtig spel brengt ze de verschillende karakters bij elkaar.

Milan van Waardenburg ís Jean Valjean. Dit karakter maakt een enorme ontwikkeling door. Niet alleen persoonlijk, maar ook qua leeftijd. Milan speelt deze reis door de jaren zo sterk dat je je af kunt gaan vragen, zeker als je wat verder weg zit, of ze niet een tweede acteur hebben verstopt om Jean Valjean op latere leeftijd te spelen. De krachtige stem van Milan verraad echter dat hij zelf de hele ontwikkeling van dit karakter op fantastische wijze verbeeld.

Ellen Pieters en Yannick Plugers hebben de uitdaging om lucht te brengen in de harde wereld van Les Mis. Als Thénardier en Madame Thénardier doen ze dit op geniale en zeer natuurlijke wijze. Iedere beweging is perfect en het publiek omarmt de mogelijkheden die dit duo biedt om even te lachen en de spanning en alle intense emoties los te laten. Prachtig om te ervaren hoe deze komische verlossingsmomenten volledig onder controle blijven. Thénardier en Madame Thénardier zijn volledig onderdeel van de wereld van Les Mis en de lach van het publiek volgt dus enkel wanneer zij dit willen, niet al zodra ze verschijnen. Een mooie balans en wederom een teken dat het verhaal de keuzes in deze productie regisseert.

Freek Bartels heeft de eer om Javert te vertolken. Waar de ontwikkeling van Jean Valjean voor iedereen om hem heen zichtbaar is, maakt politie-inspecteur Javert vooral een interne ontwikkeling door. Javert confronteert Jean Valjean met de vrijheidsbeperkingen waar hij ook na zijn officiële vrijlating mee te maken zal hebben. Jean Valjean verscheurt deze brief, neemt een nieuwe identiteit aan en vervolgt zijn leven. Javert blijft echter lange tijd vast houden aan het idee dat het zijn taak is Jean Valjean te straffen voor deze keuze. Hij stelt zichzelf, en het publiek, de vraag wat vrijheid is en wie hier recht op heeft. De innerlijke strijd die dit oplevert wordt uitstekend verbeeld door Freek. Met name het gevoel van onmacht wordt met zoveel kracht op het publiek afgevuurd dat het onmogelijk is geen sympathie te voelen voor Javert. Zijn dood is pijnlijk en tegelijkertijd prachtig in uitvoering, een emotioneel contrast dat hem past.

Muziek is essentieel in een musical, het orkest is al genoemd, maar wat hier ook bij hoort is de power van het ensemble. Zij brengen een belangrijk deel van de magie en wat is dit een vocaal sterke productie! Mee kunnen gaan in de kracht van goede samenzang is een prachtig cadeau dat deze cast absoluut geeft aan iedereen in de zaal. Genieten!

Het verhaal leidt, iedereen volgt, werkt samen en brengt zo vol passie een belangrijk verhaal van 200 jaar geleden naar nu. En in 2023 vliegen de kaartjes weg dus grijp je kans om jezelf onder te dompelen in deze adembenemende theaterervaring.

Lees ook ons verslag over de première in Carré met meer achtergronden

Speellijst

Rotterdam: 22 maart – 10 april
Maastricht: 13 april – 23 april
Apeldoorn: 26 april – 7 mei
Groningen: 10 mei – 21 mei
Den Haag: 28 mei – 11 juni
Breda: 14 juni – 2 juli
Amsterdam: 5 juli – 6 augustus
Eindhoven: 20 september – 1 oktober
Antwerpen: 18 oktober – 29 oktober
Heerlen: 1 november – 12 november
Gent: 15 november – 26 november
Antwerpen: 2 en 3 december

Verslag: Lisa Jansen
Fotografie: Peggy de Haan en Mariska Steenbergen
Interviews en video: Rob de Haan

Meer informatie: https://www.degraafencornelissen.nl/voorstelling/les-miserables

[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]