Met de winst van de Musical Awards voor “Beste vrouwelijke hoofdrol in een kleine musical” én “Beste kleine musical” nog vers in het geheugen, staat niemand minder dan Channah Hewitt de volgende avond alweer op een podium. Ditmaal met de bijzondere eer om de tentoonstelling “Josephine Baker – Een leven vol verzet” te mogen openen.

Het Verzetsmuseum in Amsterdam heeft namelijk ter nagedachtenis aan de verzetsheldin én wereldberoemde revue-zangeres Josephine Baker, een speciale tentoonstelling samengesteld, waar het leven van deze bijzondere vrouw in beeld wordt gebracht.

 

J’ai Deux Amours

Bij deze speciale opening mocht Channah in de rol van Josephine (zoals zij ook doet in de musical Josephine Baker – een leven vol revue) een tweetal nummers ten gehore brengen. Het eerste nummer “J’ai Deux Amours” werd direct vol overgave gebracht. De musical-actrice brengt het nummer op haar eigen wijze, waar de stijl van Josephine ook zeer in te herkennen is. Ze maakt het nummer eigen, en tegelijkertijd brengt ze het naar deze tijd.

Na het eerste nummer opende de directrice Liesbeth van der Horst de avond. Zij vertelt dat het nummer waar Channah mee opende hét beroemdste nummer van Josephine is geweest, waar zij zowel haar vaderland (Amerika) bezong als haar Franse nieuwe identiteit. Na het dankwoord van de directrice voor alle mensen en organisaties, sponsors en bijzondere betrokkenen gaf zij een tipje van de sluier over de totstandkoming van de tentoonstelling. In 2025 wordt 80 jaar bevrijding gevierd, een moment waar we, zeker in deze tijd, goed bij mogen stilstaan. Want, vrijheid is een dierbaar gemeenschappelijk goed. Ook viert Amsterdam haar inmiddels 750-jarig bestaan. Voor deze feestelijke gebeurtenissen zocht het museum een speciale toevoeging.

De tentoonstelling

Josephine Baker werd uiteindelijk díe feestelijke toevoeging. Liesbeth vertelt over de tentoonstelling, die het leven van Josephine in al haar bewogen jaren laat zien. In haar jeugd kampt Josephine met discriminatie, waarna zij zich bezighield met de strijd om gelijkheid. Zo sprak zij naast Martin Luther King, ten tijde van zijn “I have a Dream”-speech. Haar woorden zijn te horen in het verzetsmuseum. Josephine verruilde uiteindelijk haar Amerikaanse leven voor een kans die ze niet wilde laten schieten; een revue-leven in Frankrijk. Daar komt zij ten tijde van de tweede wereldoorlog veel onrecht tegen, waartegen zij, vaak met gevaar voor eigen leven, verzet bood. Omdat zij een beroemdheid was, kwam zij op plekken waar ze soms geheime informatie ten gehore kreeg. Deze informatie speelde zij door deze in haar bladmuziek te verwerken met onzichtbare stiften. Ook kon zij door haar aanzien makkelijker reizen, wat zorgde dat zij zaken kon smokkelen.

Zelfs na de oorlog zette de heldin zich in voor gelijkheid. Zij adopteerde een 12-tal kinderen, elk met een andere nationaliteit en religieuze achtergrond, en maakte het haar levensdoel om de wereld te laten zien dat je écht vredig kan samenleven terwijl je elkaar in elkaars waarde laat.

De zoon van Josephine Baker

Een van de twaalf kinderen, Aiko Bouillon, was ook aanwezig tijdens de openingsavond. Hij werd geïnterviewd door Femke Burger over zijn verleden als zoon van Josephine. Ook gingen zij in op de huidige tijd en de grote eer die zijn moeder heeft ontvangen door op 30 november 2021 symbolisch te worden bijgezet in het Panthéon te Parijs. Tezamen met historische grote heldinnen en vrouwelijke voorbeelden als Marie Curie en Simone Veil.

Aiko vertelde over zijn gezinsleven in het kasteel waar zij woonde, dat ten tijde van hun leven ook open was voor betalend publiek. Hij is een bescheiden man, die niet graag in de belangstelling staat. Hij beseft zich echter dat de acties van zijn moeder ervoor zorgen dat hij, als trotse zoon, dankbaar mag zijn voor de verbintenis die haar leven biedt. Aan de geschiedeniswaarde die zij de wereld heeft geschonken en aan de blijvende gedachte aan gelijkheid, die zij ademt.

Quand je pense à ça

Na het interview zong Channah het nummer “Quand je pense à ça”, waar Josephine Baker ná haar overlijden terugkijkt op haar leven en haar reis door het menselijk bestaan. Een krachtig nummer, dat naar zeggen van Channah eigenlijk een gebed is. Krachtig eindigt ze haar laatste noot. Zichtbaar geroerd door de intensiteit van het nummer rond ze het lied af en neemt ze bloemen in ontvangst.

Na afloop van de opening spreken we Channah. Zij vertelt dat het bijzondere aan het verhaal van Josephine is dat ze geen eigengewin heeft aan de daden die zij heeft verricht. Het is één ding om te strijden voor iets wat jezelf overkomt, maar écht iets anders als je het zonder eigenbelang en enkel uit het perspectief van vrede en gelijkheid doet. Dat maakt Josephine haar verhaal zo krachtig. Daarom raakt het laatste nummer haar ook zo, zoals het elke keer weer doet, avond aan avond, wanneer zij dit nummer ten gehore brengt.

Omdat de Musical Awards de avond ervoor zijn uitgereikt, feliciteren we haar namens Musicalsites met de winst. Ook vragen wij voor welke rol ze graag nog een keer een award in ontvangst mag nemen in de toekomst. Het eerst wat in haar gedachte opkomt is Dreamgirls, in de rol van Diana Ross. Ook een powervrouw die Channah goed zou passen. Wie weet komen we haar in die hoedanigheid nog tegen met het welbekende beeldje.

Breng een bezoek

Met de muzikaliteit waarmee Channah deze twee nummers heeft gebracht en de belangrijkheid van het verhaal dat wordt verteld, raden wij aan iedereen die de kans heeft om deze musical te bekijken. Want dit stukje geschiedenis is een hele bijzondere, die je niet vaak tegenkomt in de boeken.

Als je de musical combineert met een bezoek aan het verzetsmuseum, gaat het verhaal van Josephine echt leven. Je voelt de verandering die Josephine, onzelfzuchtig, teweeg heeft gebracht. Met één doel; om over te brengen dat je écht met elkaar kunt samenleven, ongeacht etniciteit, religie of ras. Er is namelijk, volgens Josephine, maar één soort ras, de mens.

Kijk voor meer informatie en tickets op de volgende websites:

Musical: https://www.degraafencornelissen.nl/voorstelling/josephine-b

Museum: https://www.verzetsmuseum.org/nl/josephine-baker-een-leven-vol-verzet

Verslag en video: Eline van den Vonder
Foto’s: Esmee Korver

Lees ook: