“Is er een plek voor mij? Gewoon een plek voor mij. Het hoeft niet groot te zijn gewoon wat mensen, dan doet de wereld niet zo’n pijn.”

Hokjes worden je toebedeeld door de maatschappij, maar kan je hier ook weer aan ontsnappen?

Wat gebeurt er als je ten koste van alles probeert te voldoen aan de verwachtingen van je toebedeelde hokje?

In Buiten de grenzen van Volle Zaal producties wordt deze vraag verkend door twee families tegenover elkaar te stellen die op het eerste gezicht tegenpolen zijn. De familie Compartiment en de samengestelde familie in huize Eendracht.

De familie Compartiment werkt hard zodat hun vader Claudon als burgemeester wordt verkozen en ze kunnen beginnen met de opbouw van Categoria. Een nieuwe stad waarin iedereen gecategoriseerd wordt en in een eigen wijk geplaatst. Een eigen wijk, met eigen winkels, eigen scholen, eigen alles. Een wijk waar je na 7 uur ’s avonds niet meer uit mag en je verbannen wordt naar de verdoemenis als je de regels breekt.

De inwoners van Zwijnenpan worden in eerste instantie als stereotypen gepresenteerd. Met outfits, stemmen, taal en beweging die deze karikatuur versterken en daarmee lijken te bevestigen wat je direct dacht te herkennen. Naast de familie Compartiment is huize Eendracht: een kunstwerk van alle lagen van de samenleving. Midden in de nacht komt Sam (Sofie Aartsma) hier binnen. Sam heeft een intersekse conditie en voelt zich geen man en geen vrouw en tegelijkertijd allebei. Dit zorgt voor onrust in huize Eendracht vooral bij Arie (Rick Duijst-Bergervoet) die wil dat Sam net als hij een hokje kiest en daar vol voor gaat. Arie is homoseksueel en bij speciale aangelegenheden is hij de grote Renaat. Geshe (Amber Sluis) is chronisch ziek en volledig afgekeurd. Ze richt zich nu volledig op huize Eendracht waar ze iedereen die dat nodig heeft onderdak biedt. Ook de Poolse Angelina (Sabina Linschoten), die bij de familie Compartiment als huishoudster werkt, woont hier.

Claudette (Claudia Neeft) gelooft dat orde voor veiligheid zal zorgen en dat het volledig categoriseren van de stad die orde zal brengen. Arie moet in eerste instantie niets van de plannen weten, maar verwelkomt de hoop eindelijk een veilige plek om te bestaan te vinden.

“Doe ik een ander pijn door te bestaan? Simpelweg mezelf te zijn.”

Rick zingt deze gedachten van Arie kwetsbaar en overtuigend en brengt direct de confrontatie in dat we niet kunnen zien wat er daadwerkelijk in iemand omgaat. En de innerlijke strijd waardoor Arie toch een kans grijpt op een wereld waarin hij wel geaccepteerd wordt.

Claudillia Compartiment (Stacey Krens) wordt als pienter meisje direct ingezet om Categoria tot een succes te maken. Maar hoe langer dit duurt, hoe meer ze uit die rol wil breken om een popster te worden. Stacey laat deze verandering mooi zien en hoewel deze ontwikkeling wel wat snel gaat is ze overtuigend als ze zich los maakt van haar moeder. Haar tweelingbroertje Claude(Joep van Weert) is niet zo slim en bekijkt de veranderende stad daarom vanuit een heel ander perspectief. Maken we de wereld niet juist gecompliceerder door de categorie-drang?

Sabina zingt als Angelina een prachtig nummer waarin ze het publiek direct confronteert met alledaagse vooroordelen. Punten die we dan allemaal herkennen maar waarbij je je af kunt vragen hoe bewust je je hiervan bent in gesprekken. Het feit dat we in hokjes denken en proberen de wereld te ordenen is misschien nog niet het probleem. Zoals Geshe het mooi verwoord: “Het probleem zijn wij, met de vooroordelen die we aan deze hokjes plakken.”

De prachtige teksten die samen dit compleet nieuwe verhaal vormen zijn geschreven en geregisseerd door Jean-Paul Duijst-Bergervoet. Ieder seizoen schrijft hij een verhaal dat nieuwe uitdagingen met zich mee brengt. De rode draad blijft echter kwaliteitstheater met een boodschap in een goed verhaal. En om een goed verhaal ook aan te laten komen bij je publiek heb je een bijzonder goede cast nodig en die heeft Jean-Paul gevonden. Allemaal prachtige stemmen, sterk en overtuigend spel en een groot hart voor theater: de kunst van het verhalen vertellen. Bijzonder om te zien hoe een interessant concept met krachtige nummers is uitgegroeid tot een voorstelling die volledig in balans is.

Vier maanden geleden kregen we tijdens de perspresentatie fragmenten te zien uit deze voorstelling, een paar scènes en nummers. Dat ondanks de afleiding van vele andere producties de nieuwsgierigheid naar Categoria en de prachtige nummers in mijn hoofd vast beleven zitten zegt eigenlijk genoeg. Dit is een productie dat je niet meer los laat.

“Het leven is van mij, laat onze stemmen horen. Samen zijn we vrij en sterk als nooit te voren. Nooit bepaald meer iemand waar ik sta!”

 Na drie voorstellingen valt voorlopig het doek voor deze bijzondere voorstelling. Maar mochten er nog meer voorstellingen gepland worden zullen we dat natuurlijk direct vermelden, want nog veel meer mensen moeten de kans krijgen te genieten van deze parel.

Meer informatie: www.vollezaalproducties.nl/buitendegrenzen 

Voor de fotoreportage klikt u hier

Verslag: Lisa Jansen
Foto’s: Jeanne Rutgers