Vandaag woonden wij de première bij van Beyond The Ball, een gloednieuwe barok-wave musical, gespeeld in de werkplaats van Theater Walhalla. Wat zich daar ontvouwde, was niets minder dan een theatrale explosie van lef, liefde en muzikaal vuurwerk, met een verhaal dat niet alleen historisch fascinerend is, maar ook nu nog hartverscheurend actueel voelt.
Het levensverhaal van Julie d’Aubigny – alias Madame de Maupin – vormt de ruggengraat van deze vernieuwende musical. Een operadiva, duellist en rebel, die zich in de 17e eeuw weigerde te onderwerpen aan hokjes, conventies en patriarchale regels. Beyond The Ball neemt het publiek mee door haar roerige leven: van het hof van Versailles naar Parijs, van verboden liefde tot flamboyante opera-triomfen, van passie tot verlies.
De makers kiezen voor een stijl die die het verhaal van Julie d’Aubigny krachtig en relevant maakt: barokke pracht wordt versmolten met hedendaagse invloeden. De muziek speelt hierin een sleutelrol. De originele composities zijn van de hand van musical award-winnares Charlotte Dommershausen en Seppe Salomé. Hun werk is inventief, eclectisch en gedurfd: een energieke mix van barok, opera, pop, elektronica en spoken word. De muziek pulseert door de voorstelling, versterkt elk emotioneel hoogtepunt en weet moeiteloos te schakelen tussen ingetogen gebed en queer club anthem. Van een ontroerend gebed tot het vlijmscherpe nummers – de songs blijven nog lang na afloop naklinken.
Cast
Sanne den Besten schittert als Julie. Haar performance is veelzijdig: gevoelig en rauw, brutaal en breekbaar. Ze beheerst niet alleen het vocale register van een operadiva, maar ook de timing van een cabaretière en excelleert met krachtig en uitstekend gedoseerd spel.
Jip Warmerdam blinkt uit in een dubbele rol: als actrice én als een van de schrijvers van het script. Op het podium weet zij met precisie en nuance zowel Clara als Thérèse te vertolken. Met scherpte, humor en kwetsbaarheid schept ze twee totaal verschillende personages, en slaagt erin om ieder moment geloofwaardig en aangrijpend te maken. Haar scènes met Sanne zijn geladen met chemie en tederheid. Tegelijkertijd toont het script een vlijmscherpe pen, die moeiteloos schakelt tussen poëzie, activisme en satire. De teksten zijn rijk aan gelaagdheid, hedendaags en toch volledig passend binnen het historische kader.
Seppe Salome is de kameleon van de voorstelling: met schijnbaar moeiteloze transformaties kruipt hij in uiteenlopende rollen – van geile graaf tot het publiek toesprekende Zonne(bank)koning – telkens op het scherp van de snede. Zijn bijdragen geven de voorstelling vaart, satire en precies het juiste randje ongemak.
De voorstelling is niet bang om grote thema’s aan te snijden: genderidentiteit, biseksualiteit, religieuze onderdrukking, machtsmisbruik, en bovenal: het recht om te bestaan – in zijn facetten. Toch wordt het nergens zwaar of belerend. Met humor, muziek en radicale tederheid weet het team deze thema’s op het toneel te laten ontploffen zonder dat de nuance verloren gaat.
Beyond the ball is een ode aan iedereen die weigert zich klein te maken. Een voorstelling die niet alleen een vergeten verhaal herschrijft, maar ook een nieuwe canon durft voor te stellen. Bruisend, barok, brutaal en bovenal: bevrijdend.
Collectief Aqueerius
Collectief Aqueerius, bestaant uit Seppe Salomé (Regie Maastricht), Charlotte Dommershausen en Jip Warmerdam (beiden Codarts Muziektheater). Zij maken vernieuwende queer-musicals, balancerend op de campy golven tussen kunst en kitsch. Geïnspireerd door hedendaagse popcultuur, wetenschap en een onverklaarbare fascinatie voor geschiedenis, mengen ze deze elementen tot bruisende, nieuwe vertelvormen en universums waarin de (gender)normen van het traditionele theater worden doorbroken.
Als collectief hebben zij twee belangrijke missies:
– Heteronormativiteit doorbreken door inclusiviteit en zichtbaarheid centraal te stellen via theater.
– Het gat tussen muziektheater en musical dichten en daarmee het stigma van musical als ‘simpel vermaak’ doorbreken. We willen het publiek een bredere blik bieden op wat musical kan zijn, en laten zien dat dit genre rijke, inhoudelijke en vernieuwende vertelvormen bevat.
Concept: Collectief Aqueerius
Spel Sanne den Besten, Seppe Salomé, Jip Warmerdam.
Tekst: Jip Warmerdam
Muziek: Charlotte Dommershausen, Seppe Salomé
Staging: Veronique Post
Eindregie: Nina Spijkers
Tekstcoach: Kiki Jaski
Dramaturgische begeleiding: Anne van de Wetering & Sanna Vrij
Techniek: Jeremi Koster
Foto’s: Birgit Bijl